Wymagania środowiskowe

W tym artykule postaramy się opisać podstawowe warunki środowiskowo klimatyczne idealne dla kur ras rodzimych, a przede wszystkim ekologicznej hodowli zielononóżek:

• Temperatura i wilgotność w kurnikach ekologicznych dla zielononóżek
• Wentylacja kurnika
• Co szkodzi hodowli ekologicznej
• Oświetlenie cykl dnia zielononóżek

Warunki termiczno-wilgotnościowe ekologicznego howu zielononózki kuropatwianej

     Ptaki tak więc kury zielononóżki i inne rasy są zwierzętami stałocieplnymi, jednakże temperatura otoczenia odgrywa ogromną rolę w procesie przemiany materii. Im mniej energii zawartej w paszy zamieni się na ciepło, tym więcej pozostanie jej na wytworzenie przez organizm pożądanych produktów (mięsa i jaj).
     Początkowa temperatura odchowu piskląt powinna wynosić 32-29oC i obniżać się do około 21oC przez następne 2-3 tygodnie. Z temperaturą pomieszczenia .ci.le powiązana jest względna wilgotno.ć powietrza, a nawet stężenie szkodliwych domieszek gazowych powietrza, a przede wszystkim amoniaku.
     Głównym śródłem pary wodnej w pomieszczeniach dla drobiu oprócz powietrza wewnętrznego są: odchody ptaków, oddychanie i nieumiejętna gospodarka wodna.

przydomowy kurnik dla zielononóżek

Można stwierdzić, że zarówno wysoka wilgotno.ć w kurnikach przegrzanych lub wychłodzonych obniża odporność kur, które łatwo zapadają na wszelkie choroby.

kurnik z zamkniętą wolierą dla kur

Wiąże się to z tym, ze drobnoustroje chorobotwórcze dla swego rozwoju wymagają bardziej wilgotnego środowiska, które może wpływać na łatwość przenoszenia się na drodze aerogennej niektórych form drobnoustrojów i powodowanie w ten sposób rozprzestrzeniania się schorzeń. Stąd też dla zielononóżek kuropiatwanych nieśnych zaleca się utrzymanie wilgotności względnej 55-75% (normy niemieckie 60-80%) przy temperaturze 15-18°C.
     Zbyt niska wilgotność powietrza przy podwyższonej temperaturze prowadzi z kolei do częstych zapaleń płuc zwłaszcza w początkowym okresie odchowu. Gwałtownie wysusza błony śluzowe górnych dróg oddechowych powodując wtórne zakażenie drobnoustrojami chorobotwórczymi. Sprzyja ona również zwiększonej łamliwości piór. Suche powietrze przyczynia się do powstawania dużej ilo.ci pyłów działających drażniąco na górne drogi oddechowe. Niska wilgotność sprzyja też powstawaniu choroby, jaką jest mykoplazmoza, a ponadto powoduje nadmierną utratę wody z organizmu.

Powietrze, wentylacja i oświetlenie dla kur

     Pomieszczenia dla drobiu często należą do najbardziej zapylonych z pśród wszystkich pomieszczeń inwentarskich. Źródłem zapylenia jest powietrze atmosferyczne, same ptaki, pasza, pomieszczenie i ściółka. Źródłem zapylenia powietrza są paleniska domowe, kotłownie, elektrociepłownie, koksownie, zakłady chemiczne, cementownie i inne. Tereny przeznaczone do ekologicznego chowu drobiu i kur winny być wolne od zapylenia.

Takiej wentylacji nie wolno stosować w hodowli ekologicznej kur zielononóżek

Prawidłowo pielęgnowana ściółka nie powinna mieć więcej niż 40% wilgotności, ale też nie mniej niż 10%. Obserwacje wskazują, że ściółka z ciętej słomy jest dobrym materiałem ograniczającym powstawanie zapylenia. Natomiast dodatek trocin, torfu, plew lub powtórne użycie ściółki będzie sprzyjać zapyleniu i szkodzić kurom zielononóżkom. Również rodzaj paszy, jej forma (sypka, granulat), dodatki mineralne i sposób zadawania może być źródłem zapylenia. Zwiększenie wilgotności w najprostszy sposób można uzyskać przez skrapianie wodą ścian i ściółki, ewentualnie polewanie korytarzy. Wentylowanie pomieszczeń dla ptaków i zwierząt ma zasadnicze znaczenie zoohigieniczne. Celem jej jest usunięcie szkodliwych gazów, nadmiaru ciepła i pary wodnej, ale także dużej ilości pyłu i kurzu oraz doprowadzenie świeżego powietrza sprzyjające zielononóżkom kuropiatwianym.
     Dobrze działająca wentylacja to taka, która charakteryzuje się wydajno.cią 5m3/h/kg masy ciała w lecie i wywołująca ruch powietrza nieprzekraczający 0,5m/s. W chowie ekologicznym nie dopuszcza się stosowania wentylacji mechanicznej - lecz wentylację grawitacyjną oraz wietrzenie kurnika dla zielononóżek. Prace pielęgnacyjne powinny być wykonywane przez osoby do tego odpowiednio przygotowane, a zatem charakteryzujące się fachowo.cią, sumiennością, a także łagodnością.
     Codzienne czynnoścoi związane z chowem, hodowlą i pozyksiwaniem jaj kur zielononóżek, pielęgnacją drobiu powinny być przeprowadzane w czasie o.wietlenia, względnie przy o.wietleniu niebieskim jako roboczym, które nie wywołuje niepokoju u ptaków.

Szkodliwe domieszki gazowe szkodliwe dla zielononóżek i innych kur
     Od wielu lat już wiadomo, że w pomieszczeniach dla drobiu, w których zalega pomiot, stwierdzić można w powietrzu zwiększoną ilo.ć szkodliwych domieszek gazowych, do których należą przede wszystkim dwutlenek węgla, amoniak i siarkowodór. Zawarto.ć dwutlenku węgla CO2 w .wieżym powietrzu wynosi 0,03% objętości powietrza atmosferycznego. Jego ilość w powietrzu wydychanym przez ptaka jest przeszło sto razy większa. Kura wydycha w ciągu godziny ok. 720 cm3 CO2 w przeliczeniu na 1 kg masy ciała, podczas gdy człowiek o połowę mniej.
     Dwutlenek węgla uważany jest za wska.nik działania urządzeń wentylacyjnych. Gaz ten wydychany przez ptaki w nadmiarze prowadzi do przyśpieszenia oddychania i innych zmian natury fizjologicznej. Wyra.ne patologiczne działanie gaz ten wykazuje dopiero przy stężeniu kilku procent. Ponadto nadmierna koncentracja CO2 w powietrzu wywołuje reakcje stresowe u drobiu z podrażnieniem skóry i błon śluzowych oraz demineralizację ko.ci. Za ilość dwutlenku węgla dopuszczalną w powietrzu dla drobiu przyjmuje się od 0,15% do 0,25%. Są to ilo.ci kilkakrotnie większe niż ilość dwutlenku węgla w powietrzu zewnętrznym.
     Amoniak powstaje przede wszystkim w wyniku fermentacji związków azotowych zawartych w pomiocie (kwas moczowy, mocznik, białko, amidy). Większe ilo.ci amoniaku znajdują się przede wszystkim w pomieszczeniach ogrzanych i .le wentylowanych.
     Szkodliwość amoniaku dla drobiu polega przede wszystkim na obniżaniu odporności błony .luzowej dróg oddechowych. Może powodować podrażnienie błon

To nie jest chów ekologiczny

śluzowych i działa szkodliwie na układ nerwowy oraz układ krążenia krwi. Amoniak znajdujący się w powietrzu kurnika już przy stężeniu 13 ppm wywołuje podra żnienie spojówek oraz błon śluzowych nosa, a przy stężeniu 26 ppm stanów zapalnych spojówek i błon śluzowych dróg oddechowych kur zielononóżek. Siarkowodór jest gazem silnie toksycznym stanowiąc paraliżującą truciznę dla o.rodkowego układu nerwowego. Przy oddychaniu, wchłaniany do krwi zmienia się tam łatwo w dwusiarczek węgla. Ma też ogromne powinowactwo do barwnika krwi, który pod jego wpływem łatwo przechodzi w trwały związek, jakim jest sulfathemoglobina nie biorąca już udziału w przenoszeniu tlenu i dwutlenku węgla.
     Jest on aktywny w stosunku do żelaza, wchodzącego w skład enzymów oddechowych. Źródłem siarkowodoru jest gnilny rozpad białka kałomoczu, zawierającego aminokwasy siarkowe. Dopuszczalna ilość siarkowodoru w pomieszczeniach dla drobiu wynosi 0,01o/oo czyli 10 ppm.

Oświetlenie kurnika dla kur
      W drobiarstwie jak i hodowli zielononóżek dawkowanie światła wykorzystywane jest przede wszystkim do opó.niania dojrzewania lub okresowego zwiększania nie.no.ci. Nie.no.ć zwiększ ą się pod wpływem przedłużenia czasu o.wietlenia, ale tylko do 17-18 godzin na dobę. Za najniższy czas .wiatła dla wywołania nie.no.ci uważa się 6 godzin, jednak tak krótki czas o.wietlenia wpływa na obniżenie spożycia paszy jak i na niską nie.no.ć. Stopniowe przedłużanie dnia .wietlnego lub jego okresów, powoduje rozpoczęcie nie.no.ci i pobudza do produkcji jaj. Gwałtowne skrócenie dnia .wietl11 nego może nawet wywołać zahamowanie produkcji i spowodować pierzenie kur. Ta wła.ciwo.ć ptaków jest wykorzystywana dla doprowadzenia ich do nie.no.ci, niezależnie od pory roku, w wieku odpowiednim do zapewnienia stałej nie.no.ci i produkcji jaj o odpowiedniej masie.
      Zwrócić jednak należy uwagę na osiągnięcie szczytu nie.no.ci przez nioski, a nast ępnie na przedłużanie dnia .wietlnego, jednak nie więcej jak do 17 godzin na dobę. Natężenie .wiatła oddziaływuje przede wszystkim na system nerwowy ptaków. Światło zbyt jaskrawe zwiększa na ogół temperament ptaków. Wywołuje bardzo łatwo kanibalizm i pterofagię.

Miesiąc wylęgu	Okres odchowu		Okres nośności jaj
	Tygodnie
	1	22	23	34	35
Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień	Bez sztucznego oświetlenia		Wygaszanie .wiatła o godz. 2000 Włączenie o godz. 600	Wygaszanie .wiatła o godz. 2000 w każdym tygodniu włączać o 15 minut wcze.niej o.wietlenie aż do 52 tyg. (max. 17 godz. .wiatła)
Październik	wyłączać o godz. 2000	wyłączać o godz. 2000	Do 15 lipca nie włączać o.wietlenia, potem wyłączać o 2000
Listopad Grudzień Styczeń Luty Marzec	włączyć o godz. 100	wyłączanie opó.nić o 15 minut tygodniowo	włączać o godz. 500 przesuwając o 15 minut tygodniowo czas wyłączania aż do uzyskania maksimum 17 godzin dnia .wietlnego

      Istotny wpływ na jasność pomieszczenia ma ilość i wielkość okien - wyraża się zwykłe jako wska.nik względny, przez porównanie powierzchni okien z powierzchni ą podłogi. Przyjęte przez praktyków normy okre.lają wielkość oświetlenia jako 1:10 do 1:20 w stosunku powierzchni okien do podłogi. W przyzagrodowym chowie drobiu stosunek ten powinien być w granicach 1:12 do 1:15 (to znaczy, że na 12 lub 15m2 podłogi przypada 1 m2 powierzchni okiennej). W technice o.wietlenia w kurniku z oknami zaleca się by dzień świetlny przedłużać zawsze z rana o.wietleniem sztucznym - jako uzupełnienie światła dziennego, a wieczorem pozwolić na stopniowe zapadanie nocy.

Teraz zapomnijmy o tym co napisaliśmy i zapraszam na odrobine folkloru: