Wypas różnych gatunków zwierząt

     Na polskiej wsi utrwaliła się tradycja wypasu wszystkich znajdujących się w gospodarstwie zwierząt przeżuwających na jednym pastwisku (bydła, owiec, koni). W systemie rolnictwa ekologicznego taki wypas jest bardzo polecany. Co daje wypas mieszany w stosunku do wypasu jednego gatunku? Lepsze paszowe wykorzystanie runi, mniejsze jej niszczenie, lepsza jakość spasanej runi, ograniczenie inwazji pasożytów, zwiększenie atrakcyjności krajobrazowej tak spasanych terenów. Wypas mieszany, na skutek selektywnego zgryzania przez poszczególne gatunki zwierząt różnych gatunków roślin oraz różnych pięter runi (np. krowy piętro wysokie a owce niskie) sprzyja jej zagęszczeniu oraz tworzenia sprężystej i odpornej na mechaniczne uszkodzenia darni (np. racicami czy kopytami zwierząt).

Wypas gęsi na pastwisku

     W wypasie mieszanym większe korzyści uzyskuje ten gatunek zwierząt, którego udział w stadzie jest mniejszy. Aby wypas mieszany był efektywny i korzystny dla runi pastwiskowej musi kierować się potrzebą wytworzenia tzw. więzi społecznych międzygatunkowych, np. bydła i owiec. Jeżeli takich więzi nie ma, wówczas tworzą się odrębne stada jednogatunkowe pasące się oddzielnie, nawet w dużych odległo.ciach. Natomiast tam gdzie przed rozpoczęciem wypasu trzymano je razem lub w sąsiednich kojcach (częściach obór) przez około 2 miesiące, wówczas pasły się one razem w rozproszeniu pojedynczym a nie grupowym. Na pograniczu wypasu jednogatunkowego i mieszanego jest następczy wypas określonych gatunków zwierząt po sobie na tych samych częściach pastwiska lub pastwiskach. Wypas następczy owiec po bydle sprzyjał lepszemu rozwojowi i większemu udziałowi koniczyny białej w runi oraz lepszego jej odnawiania z samosiewów nasion nie strawionych przez bydło i owce. Ponadto, wypas następczy sprzyjał lepszemu plonowaniu pastwiska, w tym zwłaszcza koniczyny białej. W Polsce wypas takich gatunków zwierząt jak trzoda chlewna, gęsi czy strusie odbywa się sporadycznie. Nie organizuje się dla nich pastwisk, chociaż spotyka

Wypas świń na terenach zielonych.

się spasanie łąk stadami gęsi. Nie są to jednak pastwiska trwałe. Gęsi bardzo intensywnie i nisko wyskubują roślinność, aż do skubania węzłów krzewienia włącznie. W takich warunkach szybko giną gatunki wartościowe pod względem paszowym i ekologicznym, a w ich miejsce rozwijają się chwasty np. pięciornik gęsi.

      Trzoda chlewna z uwagi na sposób zachowania się (intensywne rycie i niszczenie darni) częściej utrzymywana bywa na okólnikach niż na pastwisku. Natomiast wypas strusi, zarówno z punktu widzenia ekonomicznego jak i stwarzanych zagrożeń dla ludzi jest bardzo ryzykowny. Pastwiska takie wymagają bardzo solidnych i kosztownych ogrodzeń. Efekty gospodarcze takiego wypasu są co najmniej wątpliwe. Najlepiej dowozić zielonkę na wygrodzone okólniki.